[Emma du Toit]
Die Olimpiese leuse is “Citius, Altius, Fortius.” Vinniger, hoër, sterker. En atlete het hierdie leuse vinnig vervul. Dit gee ons die gevoel dat ons net beter word as ‘n menslike ras, maar dit is nie asof ons binne ‘n eeu in ‘n nuwe spesie ontwikkel het nie.
David Epstein, skrywer van Sports Gene, verduidelik dat Jesse Owens in 1936 die 100 meter wêreldrekord gebreek het. Indien Owens in 2008 teen Usain Bolt sou meeding, sou hy nog 4 meter moes hardloop. Epstein beklemtoon dan dat ‘n mens moet besef dat Bolt spesiale blokke gebruik het en op ‘n spesiale vervaardigde mat gehardloop het, terwyl Owens op as gehardloop het. Biomeganiese analise van Owens se gewrigte dui aan dat, indien hy op dieselfde oppervlak as Bolt gehardloop het, hy binne een tree sou gewees het. Baanoppervlaktegnologie het hierdie verskil gemaak en het ‘n impak regdeur die hardloopwêreld gehad.
Alhoewel ons inderdaad nie binne ‘n eeu in ‘n nuwe spesie ontwikkel het nie, het die genepoel binne mededingende sport wel verander. In die vroeë 20ste eeu het afrigters die idee gehad dat ‘n gemiddelde liggaamstipe ideaal is vir alle atletiese pogings. Sportwetenskaplikes het egter besef dat hoogs gespesialiseerde liggame meer geskik is vir spesifieke atletiese nisse. Hierdie bewustheid het gelei tot ‘n vorm van kunsmatige seleksie, waar atlete se liggame meer van mekaar verskil. In basketbal is lengte ‘n waardevolle eienskap, so hierdie atlete het aanhou langer word, terwyl gimnaste kleiner is omdat dit hul prestasies bevorder. Hierdie ontwikkeling het die sportlandskap aansienlik beïnvloed.
Atlete se ingesteldheid het verander, en ons besef dat ons brein as ‘n beperker funksioneer wat ons weerhou om volledige toegang tot ons fisiese hulpbronne te kry. Hoe meer ons leer hoe daardie beperker funksioneer, hoe meer leer ons hoe ons dit net ‘n bietjie kan terugstoot. Ultra-uithouvermoë, voorheen as skadelik beskou, word nou as gunstig erken, omdat ons die perfekte eienskappe daarvoor besit: talle sweetkliere, ‘n smal middellyf, lang bene en kort tone. Atlete erken hierdie geskiktheid vir ultra-uithouvermoë en bereik prestasies wat vroeër ondenkbaar was.
Veranderende tegnologie, veranderende gene, en ‘n veranderende ingesteldheid het saamgespan om atlete sterker, vinniger en beter as ooit te maak.
Gevolglik kan ons uit die bewyse sien dat dit verbeterde tegnologie is wat gelei het tot verbetering van atleet se prestasie.
Emma du Toit
Emma is lief vir hokkie en draf graag wanneer sy tyd kry. Sy het ‘n tweelingsuster en is in matriek. Sy is versot daarop om te bak en die lekkernye met haar vriende te deel.